از فیلیپ استارک، طراح افسانه‌ای چه می‌دانید؟
فیلیپ استارک را باید یکی از بزرگ‌ترین طراحان سال‌های اخیر دانست. بسیاری افراد عقیده دارند که
خلاقیت او در طراحی حد و مرز ندارد و او می‌تواند همه چیز طراحی کند. در میان
طراحی‌های او می‌توان موارد متفاوتی از شاتل فضایی تا صندلی و حتی دستگاه آبمیوه‌گیری
را مشاهده کرد. افراد بسیاری طراحی‌های متفاوت و جذاب او را دیده‌اند اما با خود
او آشنایی کمتری دارند. همین امر سبب شده تا در این مطلب به معرفی او بپردازیم و
در خصوص او اطلاعات بیشتری پیان کنیم.
معرفی فیلیپ استارک
این طراح
فرانسوی در 18 ژانویه سال 1949 در پاریس به دنیا آمده است. پدر فیلیپ مهندس
هواپیما و صاحب هواپیمایی آندره استارک بود. همین امر سبب شد تا او از کودکی با
طراحی، مهندسی و بسیاری علوم دیگر آشنا شود. او در صحبت‌های خود به این نکته اشاره
کرده که همیشه از پدرش الهام می‌گیرد. پدر او اختراع را وظیفه خود می‌دانست. پس از
پایان تحصیلات در مدرسه دولتی کاتولیک صلیب مقدس و تنها زمانی که 20 سال سن داشت،
تولید طرح‌های اولیه‌اش را شروع کرد. مدت زیادی از این ماجرا نگذشت که پیر کاردین
(Pierre Cardin) به او
پیشنهادی جذاب داد. این پیشنهاد مدیریت هنری انتشاراتش بود. او در آن زمان بیشترین
توجه خود را به تولید انبوه محصولات مصرفی با مفهوم طراحی دموکراتیک داشت. از نظر
فیلیپ طراحی دموکراتیک یعنی کاهش هزینه و افزایش کیفیت محصول برای این که بتوان آن
را به میزان بیشتری در میان افراد توزیع کرد. او در این زمان سعی داشت که در آثار
و طراحی‌هایش به کاربران کمک کند تا میزان خلاقیت آن‌ها افزایش پیدا کند.
از آثار متفاوت فیلیپ استارک چه می‌دانید؟
همانطور که
در ابتدا متن اشاره کردیم، فیلیپ استارک آثار بسیار گوناگونی را طراحی کرده است و تعداد
آثار او را بیشتر از 10.000 عدد می‌دانند. واقعاً نمی‌توان دسته‌بندی‌های دقیق و
مناسبی برای طراحی‌های او پیدا کرد زیرا او در طراحی برخی از موارد پیشتاز بوده
است. او ثابت کرده که خلاقیت و قدرت یک طراح با استعداد هرگز در یک شاخه محدود
نخواهد شد. او هیچ‌گاه فلسفه طراحی دموکراتیک خود را کنار نگذاشت و بسیاری از
محصولات او برای قشر متوسط جامعه قابل خرید است. هر چند برخی از محصولات او در رده
بسیار گران قیمت طبقه‌بندی می‌شود و تنها افراد خاصی می‌توانند آن‌ها را خریداری
کنند. از مهم‌ترین زمینه‌هایی که فیلیپ استارک در آن حوزه اقدام به طراحی محصولات
و مواردی جذاب کرده است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
· مبلمان
· دکوراسیون
داخلی
· معماری
· مبلمان
شهری
· صنعت
(طراحی موارد متنوعی مانند ژنراتور بادی و مودم)
· لوازم
خانگی (لوازم متنوعی مانند ظروف مختلف، آبمیوه‌گیری، کارد و چنگال)
· نورپردازی
· اسباب
بازی
· لوازم
حمام
· تجهیزات
اداری (مانند منگنه و چراغ مطالعه)
· شیشه‌های
متنوع (مانند شیشه عطر و ادکلن)
· طراحی
آینه‌های مختلف
· عطر
و ادکلن
· طراحی
گرافیکی
· غذا
· وسایل
نقلیه (مانند دوچرخه، موتور، قایق بادبانی و هواپیما)
معرفی برخی از آثار جذاب فیلیپ استارک
در ادامه
برخی از آثار او را در چندین زمینه و حوزه متفاوت بیشتر بررسی می‌کنیم تا شما با
آثار و سبک طراحی او بیشتر آشنا شوید.
1- آثار نورپردازی
فیلیپ استارک
در حوزه نورپردازی و تولید محصولات نورپردازی طراحی‌های متفاوت و جذابی داشته است.
یکی از جذاب‌ترین آثار او یک چراغ شهری است. این چراغ شهری که در نگاه اول به شاخ
گاو شباهت دارد، از کلاه وایکینگ‌ها الهام گرفته شده است.
2- آثار مبلمان فیلیپ استارک
فیلیپ استارک
در زمینه مبلمان آثاری جذاب و ماندگار طراحی کرده است که برخی از آن‌ها حتی پس از
سپری شدن سال‌های زیاد از زمان طراحی و تولید، هنوز هم طرفداران خود را دارند و
تولید می‌شوند. در ادامه به چند طراحی جذاب فیلیپ استارک در حوزه مبلمان اشاره
خواهیم کرد.
صندلی روح
صندلی روح از
پلی کربنات ساخته شده است. این کار باعث شده علاوه بر این که این صندلی از مقاومت
بالایی برخوردار است، به شفافیت یک شیشه باشد. فیلیپ استارک در این اثر از صندلی
لویی پانزدهم الهام گرفته است. شکل قدیمی و کلاسیک این صندلی در کنار استفاده از
مواد مدرن باعث شده تا این صندلی بتواند چشم هر بازدید کننده‌ای را به خود خیره
کند. با توجه به این که این صندلی بی رنگ است، می‌توان آن را در هر خانه‌ای، با هر
رنگ و دکوراسیونی تطبیق داد.
صندلی کینگ وود
صندلی کینگ
وود را باید یکی از طراحی‌های جدید استارک دانست. این طرح که از آن به عنوان یکی
از آثار چشمگیر و جذاب هفته طراحی میلان در سال 2018 یاد می‌شود از چوب ساخته شده
است. البته چوب استفاده شده در این صندلی را باید متمایزترین نکته این طراحی
دانست. استارک این صندلی را با همکاری شرکت ایتالیایی کارتل طراحی کرد و در آن چوب
را با استفاده از تکنولوژی‌های روز بدون برش، خم کرده تا به شکل مورد نظر او برسد.
3- هتل‌ها و سالن‌های کنفرانس
استارک در
زمینه طراحی هتل‌های نیز فعالیت می‌کند و توانست در سال 2005 جایزه بهترین هتل سال
را به دست آورد. از هتل‌ها و سالن‌های کنفرانسی که توسط او طراحی شده می‌توان به
موارد زیر اشاره کرد.
· هتل
رویالتون – سال 1988
· هتل
پارامونت در نیویورک – سال 1990
· هتل
لین سنت مارتین – سال 1999
· هتل
ساندروس – سال 2000
· سالن
کنفرانس فاینا در بوینس آیرس
· هتل
فاسانو در ریودوژانیرو – سال 2007
·
باز طراحی هتل Le Meurice – سال 2008
·
بازسازی درهای هتل Royal Monceau – سال
2010
· طراحی داخلی مجموعه
فرهنگی Alhondiga – سال 2010
· هتل رویال مونیکو – سال 2010
· هتل برچ – سال 2018
· هتل کانفیدنتال در
پاریس – سال 2018
4- قایق‌های بادبانی
قطعاً قایق‌های
بادبانی ساخته شده توسط فیلیپ استارک را باید در میان جذاب‌ترین کارها و آثار او
قرار داد. استارک در سال 2004 کار خود در این حوزه را با طراحی موتور قایق بادبانی
آغاز کرد. اما او هیچ‌گاه حد و مرزی برای کار خود نمی‌شناسد و تا زمانی که کارهای
جذاب و مناسب طراحی نکند، دست از کار نمی‌کشد. همین امر سبب شد که او کار طراحی
قایق‌های بادبانی را ادامه دهد. او قایق بادبانی ونوس استیو جابز را در سال 2008
شروع کرد. این قایق که در آلسمیر هلند ساخته شده یک سال قبل از مرگ او به آب
انداخته شد. همچنین او در سال 2012 یکی از بزرگ‌ترین قایق‌های بادبانی جهان را
طراحی کرد. علاوه بر قایق‌های بادبانی استارک با طراحی زیر ساخت‌های بندر آدریانو
مایورکا حوزه طراحی خود را به سطحی دیگر ارتقا داد.
5- گوشی‌های هوشمند
استارک حتی
در خوزه طراحی گوشی‌های هوشمند نیز فعالیت داشته است. همکاری او با مجموعه شیائومی
سبب ایجاد دو مدل جذاب این کمپانی شد. طراحی گوشی Xiaomi Mi
Mix7 که در سال
2016 و گوشی Mi Mix 2 که در سال 2017 معرفی و به بازار عرضه شد،
به عهده فیلیپ استارک بود.
6- شاتل فضایی
یکی از
جدیدترین کارهای استارک، طراحی فضای داخلی ماژول مسکن برای ایستگاه بین المللی
فضایی است. او همکاری خود را با مجموعه Axiom Space در سال 2020 آغاز کرد تا
بتواند یک فضای زندگی راحت، لوکس، مناسب با بی‌وزنی و جذاب برای فضانوردان ایجاد
کند.
فیلیپ استارک چه جوایزی را دریافت کرده است؟
فیلیپ استارک
در طول سال‌های فعالیت خود جوایز متعدد، معتبر و بسیار زیادی را دریافت کرده است.
در ادامه با برخی از مهم‌ترین جوایزی که او دریافت کرده آشنا خواهید شد.
· اسکار
روشنایی، پاریس – 1980
· جایزه
سوم Neocon، شیکاگو – 1986
· جایزه
Delta de plaia، بارسلونا – 1986
· جایزه
Platinium Circle، شیکاگو – 1987
· جایزه
بزرگ National de la Creation
Industrielle، فرانسه – 1988
· جایزه
Troix Prix pour les hotels
Royalton et Paramount de New York، آمریکا -1988/1990
· جایزه
Officier des Arts et des
Lettres، فرانسه – 1995
· جایزه
Design Zentrum
NordRhein-Westfallen، آلمان – 1995
· جایزه
Premio Internacional de
Diserio، بارسلونا – ۱1995
· جایزه
برتر طراحی هاروارد، آمریکا – 1997
· جایزه
Commandant de l`Ordre des
Arts et letters، فرانسه – 1998
· جایزه Chevalier de lOrdre National de
la Legion d`Honneur، فرانسه – 2000
· جایزه Black Alumni موسسه Pratt، آمریکا – 2001
· جایزه
Compasso d`Oro، ایتالیا – 2001
· جایزه
بهترین بهترین‌ها Red Dot
– 2001
· جایزه
طراحی IF – 2002
· جایزه
بهترین هتل سال – 2005
همانطور که
مشاهده می‌کنید، جوایزی که فیلیپ استارک دریافت کرده را باید در میان جوایز معتبر
در هر حوزه و صنعت دانست. به عنوان مثال جایزه IF Design و Red Dot را باید دو جایزه بسیار معتبر در حوزه نورپردازی و تولید محصولات
نورپردازی دانست. توجه به همین نکته نشان می‌دهد که تا چه میزان طراحی‌های استارک
ویژه، خاص و جذاب است.
نکاتی در
خصوص طراحی از زبان فیلیپ استارک
در اواخر سال
2021 و در نمایشگاه برترین‌های لوازم حمام برلین، فیلیپ استارک با طراحی‌هایی که
برای شرکت AXOR انجام داده بود
شرکت داشت. در این نمایشگاه او چند نکته در خصوص طراحی بیان کرد که مطالعه آن‌ها
خالی از لطف نیست. این موارد عبارتند از:
1.
خلاق بودن کاری مشکل و دشوار است.
من زمانی که به خانه خود در فرمنترا می‌روم، زمان زیادی را به کار کردن اختصاص می‌دهد.
این موضوع از نظر همسرم بسیار کسل کننده است زیرا من از اول ژوئن تا اواسط
سپتامبر، روزی در 8 تا 10 ساعت کار می‌کند. این دوره را باید دوره خلاقیت من نامید
و در طول این مدت تمام کارهای خود را انجام می‌دهم.
2.
خلق کردن را باید بهترین کار در
زندگی انسان‌ها دانست. من خلاقیت را یک لذت با تفریح نمی‌دانم و باید بگویم که به
آن اعتیاد دارم. معمولاً من در پایان ماه آگوست باید برای استراحت به یک کلینیک
بروم زیرا در آن زمان هیچ کاری نمی‌توانم انجام دهم و هیچ تصمیمی نمی‌توانم بگیرم
3.
من ضد فشار هستم و فشار روی من تأثیری
ندارد. من را باید آزادترین فرد در جهان دانست. شاید اعمال فشار در یک مقطع زمانی
باعث پیشرفت شما شود، اما از یک مرحله‌ای به بعد بهبود پیدا کردن بسیار دشوار است
و افراد نمی‌توانند رشد مناسبی داشته باشند.
4.
طراحی موضوعی بی انتها است و هر
طراح وظیفه دارد که از نهایت خلاقیتی بی انتها در طراحی استفاده کند. برای بی
انتها بودن خلاقیت شما باید واقعاً فقط به آینده نگاه کنید. منظورم یک یا دو سال
آینده نیست. منظورم حداقل 20 سال بعد است.
5.
موفقیت را نباید با اعداد سنجید.
من همیشه در زندگی خود سعی کرده‌ام در کوچک‌ترین حدی که امکان دارد باقی بماند. من
می‌توانستم یک فرد موفق در کسب و کار شوم و تعداد زیادی طراح و زیر دست داشته باشم
تا مجموعه خود را روز به روز بزرگ‌تر کنم. اما من دوست دارم در حد امکان کوچک
بمانم. به همین دلیل دو سال پیش وقتی تعداد ما به حدود 70 نفر رسید تمام حق و حقوق
کارمندان و کارکنانم را پرداخت کردم و شرکت را منحل کردم.
6.
خلاقیت صنعت نیست، الهام شدنی
نیست. خلاقیت مثل یک پسر بچه برهنه در مقابل یک صفحه است. این یعنی این که هر چیز
خوبی که می‌بینید من هستم و هر چیز بدی که می‌بینید باز هم من هستم
7.
طراحی را نمی‌توان حلال تمام مشکلات
دانست. هر ابزاری زمانه خود را دارد. شاید طراحی با مفهوم کنونی ابزار مناسبی برای
20 سال آینده نباشد و باید تغییراتی در آن اتفاق بیفتد.
8.
باید بدانید که طراحی دو فرم و شکل
دارد. یکی از اشکال طراحی مفید است و باعث می‌شود که زندگی‌ها نجات پیدا کنند،
صرفه‌جویی داشته باشید و بسیاری موارد مفید دیگر. نوع دیگر طراحی بی فایده است و
نمی‌تواند زندگی‌ها را نجات دهد. این روزها بسیاری از طراحی‌ها به زندگی کمک نمی‌کنند
و تلاشی در جهت نجات زندگی انجام نشده است. اما قبلاً طراحی این شکلی و به این بی
خاصیتی نبوده است. طراحی باید در بهترین حالت خود باشد و برای بهبود زندگی تلاش
کند.
9.
من همیشه نا امید و نگران هستم و
هیچ‌گاه از وضعیت موجود راضی و خرسند نبودم. گاهی اوقات من با دیدن نتایج کارهایم
به گریه می‌افتم. من هرگز نمی‌توان به رستوران‌ها و هتل‌هایی که طراحی کرده‌ام
بروم. زیرا آن‌ها مثل آینه‌هایی هستند که تمامی اشتباهات و ضعف‌هایم را نشان می‌دهند.
جمع‌بندی
فیلیپ استارک
را باید یک طراحی دانست که به همه ثابت کرد، هیچ محدودیتی برای طراحی افراد با
استعداد وجود ندارد. طراحی‌های او در زمینه‌های متفاوتی است که بسیاری از آن‌ها
حتی با یکدیگر ارتباطی ندارند. همانطور که در این مطلب مطالعه کردید، او آبمیوه‌گیری،
صندلی، هتل، قایق بادبانی، زیرساخت بندی و دکوراسیون فضای داخلی شاتل را طراحی
کرده است.
